من، تایبیریوس کلودیوس دِرُسوس نِیرو جرمَنیکوس ...

[wlh]

I, Claudius درام، تاریخی، بیوگرافی | 13 اپیزود | 50 دقیقه | 1976 8.7/10⭐ تاریخ امپراتوری روم و یکی از پادشاهانش به نام کلودیوسِ احمق که خود را درگیرِ دسیسه و خیانت هایِ دربار امپراتوری می بیند... کارگردان : هربرت وایز نویسندگان : رابرت گریوز،جک پُلمِن بازیگران : دِرِک ژاکوبی،جان هارت، شان فیلیپس ... برنده یک جایزه امی و 6 جایزه دیگر به همراه 5 نامزدی درباره سریال یکی از معروفترین سریال های B|B|C که براساس رمان های I, Claudius و Claudius the God از "رابرت گریوز" ساخته شده است. کار ساخت آن به خاطرِ چالش حق کپی رایت که متعلق به الکساندر کُردا [کاردگردان فیلم پایان نیافته به همین نام محصول 1937] بود به تعویق افتاد و زمان کافی به جک پُلمَن (نویسنده سریال) برای کار بر روی نگارش متن سریال را داد. سریال به منظور حفظ جنبه ـی هنری (تئاترگونه بودن) در استودیوهای ساختمان قبلی B|B|C فیلمبرداری شده است، این کار البته هزینه ـی ساخت را نیز بسیار پایین آورد. طبق مصاحبه های بازیگران در مستندِI Claudius : A Television Epic 2002 کار فیلم برداری شش ماه به طول انجامیده است. اما بازی شگفت انگیز دِرِک ژاکوبی در نقش کلادیوس است که نگاهِ منتقدان را به خود خیره کرده است حتی هربرت نیز به آن اشاره می کند و می گوید : "من همواره بهترین بازی را از دِرِک می گیرم و ما از تجربه ـی کارهای قبل این را می دانستیم... او باید نقش فردی ابله را بازی می کرد در حالی که از تمام بازیگران این سریال باهوش تر بود." ژاکوبی در این سریال با لکنت زبان دیالوگ هایش را ادا می کند و در مستندِ سال 2002 به ماندگاری این لکنت زبان تا چندین ماه پس از فیلم برداری اشاره می کند. جالب تر اینکه او در انتهای لیست کاندیدای این نقش بوده است اما مسئله به همینجا ختم نمی شود تقریبا تمام نقش هایی که بعدها درخشان توصیف شده اند در مرتبه اول یا توسط بازیگر قابل قبول نبوده یا تیم سازندگان بازیگر دیگری برای آن نقش یا نقش دیگری برای آن بازیگر را در نظر داشته اند. وقتی تلویزیون از شدت خشونتِ تصویری به سانسور متوسل شد … با اینکه این صحنه فقط دو بار آن هم در روز پخش برای بینندگان به نمایش درآمده است ولی برای سالیان دراز افسانه ای غیرقابل باور به منتهایِ خشونت تصویری در تلویزیون اشاره می کند، صحنه ای که پس از ویرایش در نسخه های بعدی به نظر می رسد به دلیلِ عدم نگهداری کپی سریال توسط B|B|C به صورت کامل از صحنه ـی روزگار حذف شده است. “There'll be no pain, I know it. We are Immortal Gods“ کمی تاریخ سریال در بستر تاریخی روایت می شود و اغلب شخصیت های سریال در واقعیت وجود داشته و در سیر تاریخِ امپراتوری روم تاثیر بسزایی داشته اند. از 24 سال قبل از میلاد مسیح تا سال 54 پس از میلاد، داستانِ خاندان پادشاهی روم در پسا جمهوری که از آگوستوس شروع می شود و به کلادیوس ختم می شود. جمهوری روم دارای سنا و قوانین متعالی بود که از ظهور دیکتاتورها جلوگیری می کرد و در عین حال از مزیت های ارتش و سیاسیون نیز به خوبی بهره می برد اما تحفه ـی بروتوس توسط تریوم ویرات اول و سه گانه ـی جاه طلبش، گایوس ژولیوس سزار، گنایوس پومپیئوس، مارکوس لیسینیوس کراسوس به قتل رسید. چون سزار تنها بازمانده ـی این مثلث ویرانگر بود به او لقب "قاتل جمهوری" نیز داده اند. [اگر به این موضوع علاقه پیدا کردید می توانید به تماشای سریال Rome بنشینید] Rome | معرفی, بحث و تبادل نظر اما داستان به پس از جنگ داخلی روم و به قدرت رسیدن آگوستوس می پردازد و از خانواده ای ناهمگون و بی پشتوانه به مانند پادشاهی جدید در قلب جمهوریخواهان می گوید. در اینجا بهتر است به مترجم کتاب های رابرت گریوز مراجعه کنیم و دید او را نسبت به کتاب و حال و هوای تاریخی آن دوره جویا شویم. آقای فریدون مجلسی در ابتدای کتابِ "منم، کلادیوس" می گویند : داستان بازتاب جنبه هایی از دورانی بس جالب و عبرت انگیز در تاریخ تمدن بشر است. این دوره - همزمان با میلاد مسیح- از سویی فرازی در پیشرفت های فلسفی، علمی، ادبی، هنری، صنعتی، و بازرگانی به شمار می آید و از سویی نشیبی به لحاظ انحطاط اخلاقی و بی اعتبار شدن ارزشها و حقوق و آزادیهای انسانی است. ارزش هایی که دست آورد قرنها تلاش و مبارزه ـی بشر سربرآورده در آن کهن گهواره تمدن، از مصر و دره نیل، تا فینیقیه و یونان و بین النهرین و ایران، و تارم و کارتاژ محسوب می شد. این انحطاط آن امپراتوری عظیم را فرو ریخت و آن دوره را به دوران بس تیره ـی حکومت کاهنان تثلیثی رهنمون شد که انحطاطی مضاعف و ایستایی علمی و هنری طولانی و سیاهی را در زندگی بشر، خصوصا در طی قرون وسطی، موجب گشت و با گذشت دست کم پانزده قرن از آن دوره، و در آستانه ـی باززایی، بشر تازه به همان جایی رسید که در بیست قرن پیش از آن قرار داشت و تنها پس از دستیابی نسبی به رهایی اندیشه و بازیابی نسبی آزادی های فردی بود که توانست خود را به عصر جدید که نویدبخش صلح و آزادی، فرهنگ و تمدن، و بهداشت و رفاه و آسایش فردی و اجتماعی است وارد کند. این داستان از بسیاری جهات عبرت انگیز است، و چهره ها، اندیشه ها، توطئه ها و آزمندیهایی را که در آن می یابیم آشنا و مکرر هستند. […] چهره هایی که در راه خودخواهی های قدرت مندانه ـی خود به بهای قربانی کردن جان های شیرین و به نابودی کشاندن عشق ها، امیدها و آروزها و آشیانه های دیگران، و گریز در بزنگاه، پروایی نداشته اند. گویی تاریخ در عرصه ـی سیاست و قدرت برای دیوانگان جایگاهی والاتر قایل است. جایگاه تاریخی یا ارزش هنری در نوشته ـی سرجیو آنجلینی برای معرفی این سریال آمده است که، "علیرغم لطف منتقدان و توجه عامه، سریال مدیون مجموعه بازیگرانش به رهبری دِرِک ژاکوبی، و شان فیلیپس در نقش لیویای قاتل و متن بی نظیر پُلمن است که آن دوره تاریخی را برای بیننده قابل قبول کرده است وگرنه کتاب های گریوز از لحاظ تاریخی همواره محل بحث و پرسش بوده اند." اینجاست که او از شاعری مرده صحبت به میان می آورد و گویی گریوز در بسط تاریخی اتفاقات چندان هم موشکافانه عمل نکرده است. هر چند فریدون مجلسی در مقدمه کتاب خدایگان کلودیوس صحبتی دیگر به میان آورده است : مشاهده محتوا اسپویلر گریوز برای نوشتن کتاب های منم، کلادیوس و خدایگان کلادیوس از معتبرترین کتاب ها و اسناد تاریخی و متن های برجای مانده از خود کلادیوس سود جسته و مطالب آن با واقعیت های تاریخی کاملا منطبق است. در کتاب نخست ضمن اشاراتی به جنگ های داخلی روم که به پیروزی یولیوس سزار، به عنوان کنسول و دیکتاتور، و پایان دوران زرین جمهوری روم انجامید، دوران امپراتوری شکوهمند سزار آگوستوس اُکتاویوس به اتفاق همسرش لی ویا، امپراتوری جابرانه ـی سزار تیبریوس و امپراتوری جنون آمیز سزار گایوس کالیگولا تا ... چگونگی گزینش غیرمنتظره کلودیوس به امپراتوری تشریح گردیده است. کتاب دوم در عین مستقل بودن ادامه ـی کتاب نخست به شمار می رود و به دوران امپراتوری کلادیوس اختصاص دارد. در این دو کتاب که وقایع تقریبا یک قرن پرتلاطم تاریخ رم و جهان را از حدود پنجاه سال پیش از میلاد مسیح تا نیمه ـی قرن نخست میلادی در بردارد جنبه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی، هنری و علمی و مذهبی زمان و روابط جهان آن روز به شیواترین و دلنشین ترین بیان توصیف شده است... خواه ناخواه در رمان هایی که بر پایه تاریخ نگاشته می شود آن هم تاریخ ماقبل مسیح انتظار چنین لغزش ها و چنین جانبداری هایی قابل درک است اما در تمامی مطالبی که در مورد سریال نگاشته شده است ارزش هنری آن بی بدیل توصیف شده است. اینکه معیار قضاوت کدام باشد بر عهده کسی است که به تماشای آن می نشیند. چرا باید به تماشای این سریال بنشینیم نگارنده در خلال تماشای مستندی در باب تاریخچه ـی تلویزیون به اسامی جالبی برخورده است که شاید کمتر شناخته شده باشند و متعلق به سال هایی دور هستند، این می تواند دلیل مناسبی برای ایجاد انگیزه باشد. اما نحوه ساخت و تئاترگونه بودن آن و نحوه ادای حرکات و دیالوگ ها که خود چشیدن طعمی از گذشته ـی خوب را تداعی می کند، می تواند دلیل دیگری باشد برای تماشای این اثر بی نظیر. حضور مقتدرانه در تمام لیست هایی که عنوانِ " برترین سریال های تاریخ تلویزیون" را یدک می کشند. بازی بی نظیر فیلیپس در نقش لی ویا، ژاکوبی در نقش کلودیوس و نمایش رعب انگیز هارت در نقش کالیگولا خود انگیزه ایست دو چندان برای آنانکه این نام ها را می شناسند. بریتانیایی بودن این سریال و تجربه ای که تقریبا دهه هاست ادامه دار بوده و همواره صنعت کوچک سریال سازی بریتانیا را با کیفیت کار می سنجند نه کمیت. 13 قسمتی بودن و تک فصل بودن آن می تواند انگیزه ای دیگر باشد چون قرار نیست ادامه ای بر آن ببینید فقط همین 13 قسمت و دیگر هیچ... بازیگران، نقش ها